Dlaczego pies ziewa?

Ziewamy wszyscy – my i nasze zwierzęta. U człowieka ziewanie bywa oznaką znużenia, nudy lub senności. Natomiast ziewanie psa może oznaczać o wiele więcej. Za pomocą ziewania pies sygnalizuje zarówno senność i zmęczenie, jak i radość, stres, dezorientację oraz zdenerwowanie. Jak rozpoznać, co nasz pupil chce nam w ten sposób przekazać?

Co oznacza ziewanie psa?

Ziewaniem pies okazuje różne emocje. Najczęściej chce nam przekazać następujące:

„Dajcie mi spokój” – reakcja w sytuacji, kiedy np. do psa podejdzie obcy człowiek lub inny pies. Odwrócenie wzroku i ziewanie oznacza, że pies czuje się niepewny, a nawet zagrożony, jednak nie chce konfliktu, choćby był do niego prowokowany. Jest to przejaw postawy pokojowej i biernej
„Bardzo się cieszę” – niekiedy ziewanie u psa następuje jako reakcja na podniecenie i radość, np. w odpowiedzi na hasło do pójścia na spacer (a nie z dezaprobaty wobec niego!). Ziewanie w tym wypadku pełni rolę uspokajającą – pies próbuje panować nad sobą. Inaczej jest już podczas spaceru, kiedy właściciel spotka znajomego i zatrzymuje się, aby z nim porozmawiać. Pies reaguje na odwrócenie od niego uwagi zniecierpliwieniem, a ziewanie może być jego oznaką
„Co on tu robi?” – taki jest sens przekazu, kiedy pies ziewa na widok nieznanego wcześniej gościa w domu. Dla psa dom, w którym mieszka, stanowi jego terytorium i choć ma on zaufanie do opiekunów, zawsze instynktownie odczuwa jego naruszenie. Zazwyczaj jest to chwilowe i kiedy gospodarz wprowadza gościa do pokoju, a pies obserwuje ich wzajemne życzliwe traktowanie, uspokaja się
„Co to będzie?” – pies ziewa, a często także jednocześnie mlaszcze i oblizuje się. Zapewne wielu z nas zauważyło taką reakcję podczas wizyty w poczekalni gabinetu weterynaryjnego i już podczas badania na stole. Większość psów reaguje w ten sposób również na sytuacje nowe i nieznane. Jest to typowy objaw niepokoju, natychmiast ustępujący po wyeliminowaniu czynnika, który go wywołuje. Często ziewaniu, oblizywaniu się i mlaskaniu w sytuacjach stresowych towarzyszy łupież
„No to w końcu się zdecyduj” – jeżeli pies ziewa podczas wspólnej zabawy, ćwiczeń czy biegania i otrzymuje od właściciela zbyt dużo poleceń na raz, zaczyna czuć się zdezorientowany. Ziewaniem próbuje zapanować nad tym zdezorientowaniem. W tym wypadku wystarczy zmniejszyć intensywność treningu i poprzestać na jednej lub dwóch komendach
„Boli mnie” – kiedy pies odczuwa dolegliwości, również może sygnalizować to ziewaniem, oblizywaniem się i niepokojem.

Czemu pies ziewa?

Naukowcy od wielu lat prowadzą badania nad mechanizmem ziewania. Sam odruch polega na wzięciu głębokiego wdechu i wydechu. Wdech powoduje, że naczynia krwionośne otrzymują spory zastrzyk tlenu, co podnosi ciśnienie krwi i przyspiesza jej krążenie oraz pracę serca. Dzięki temu dotleniony zostaje także mózg.

Istnieje również inne wyjaśnienie mechanizmu ziewania – ma ono być reakcją organizmu na zaburzenia równowagi poziomu dopaminy, oksytocyny, glicyny i innych hormonów, odpowiedzialnych za właściwą komunikację pomiędzy neuronami.

Częste ziewanie jest też typowym u ludzi wczesnym objawem niektórych chorób: padaczki, stwardnienia rozsianego, migreny lub choroby komunikacyjnej. U psa chorego na padaczkę można niekiedy zaobserwować częste ziewanie przed mającym nastąpić atakiem, natomiast jeżeli pies źle znosi jazdę samochodem, może to sygnalizować między innymi ziewaniem.

Częste lub ciągłe ziewanie może również świadczyć o zaburzeniach trawiennych u psa i związanym z nimi dyskomforcie. Zwierzę może odmawiać jedzenia, picia lub przeciwnie – pić nadmiernie. Jeżeli pies nie chce jeść, może to świadczyć o dolegliwościach pokarmowych (choć w przypadku wielu innych zwierzę również może stracić apetyt). Natomiast jeżeli pies pije dużo wody lub w ogóle nie chce pić, może to świadczyć o bardzo poważnym schorzeniu i warto udać się do lekarza weterynarii.

Niezależnie od tego zawsze warto wrażliwemu pokarmowo psu wprowadzić do jadłospisu zmiany, np. specjalistyczne karmy dla psów lub (znacznie lepiej) lekkostrawne jedzenie dla psa przyrządzane w domu z naturalnych składników.

Ciekawostką jest „zaraźliwość” ziewania. Wiadomo, że występuje ona w komunikacji międzyludzkiej. Nie wszyscy jednak wiedzą, że działa to również na linii człowiek – pies i pies – człowiek. Jeżeli na widok naszego ziewającego psa również zaczynamy ziewać, albo pies reaguje ziewaniem na nasze, świadczy to o głębokiej więzi emocjonalnej i bardzo bliskiej naszej relacji z psem. Zaobserwowano, że mechanizm „zaraźliwości” ziewania występuje także u wilków, a przecież wilk jest bezpośrednim przodkiem psa domowego. Ponadto ziewanie jest „zaraźliwe” u wielu innych gatunków, między innymi szczurów, małp człekokształtnych lub… papużek falistych. Interesujące jest, że „zaraźliwość” ziewania nie jest cechą wrodzoną; nie występuje u małych dzieci, szczeniąt, kociąt, itp. Wykształca się dopiero na skutek nabywania umiejętności i zachowań społecznych wraz z wiekiem.