Skręt jelit u psa – przyczyny, objawy, leczenie
Skręt jelit u psa połączony jest ze skrętem żołądka. Choroba ta, a raczej nagła dolegliwość, zwana jest przez laików „skrętem kiszek” i stanowi bezpośrednie zagrożenie życia psa. Jakie jest jej podłoże, jakie psy są na nią najbardziej narażone, jak się objawia i jak można skutecznie pomóc czworonogowi – wyjaśniamy w niniejszym artykule.
Jak rozpoznać skręt jelit u psa?
Skręt żołądka i jelit u psa jest stanem nadostrym, w którym niezbędna jest natychmiastowa interwencja chirurgiczna. Niestety, wielu właścicieli psów, zapewne z braku wiedzy, początkowo bagatelizuje problem, licząc, że „samo przejdzie”. Otóż nie przejdzie, a im bardziej wizyta w gabinecie weterynaryjnym będzie odkładana, tym mniejsze szanse na uratowanie psa.
Problem zaczyna się, kiedy w obrębie żołądka zgromadzi się zbyt duża ilość gazów, przez co zostaje on nadmiernie rozciągnięty, a następnie skręca się wokół osi długiej. W rezultacie gazy u psa nie są w stanie przemieszczać się ani w kierunku przełyku, ani jelit, a jednocześnie w obrębie żołądka gazy w dalszym ciągu są wytwarzane i powiększa się on coraz bardziej.
W takiej sytuacji liczy się przede wszystkim czas. Niezależnie od pory dnia lub nocy, bezwzględnie należy jak najszybciej udać się z psem do przychodni. To jeden z przypadków, kiedy warto mieć zaprzyjaźnionego lekarza weterynarii, którego można bez obaw obudzić w środku nocy – o ile nie ma w pobliżu lecznicy całodobowej. Bez natychmiastowej pomocy los psa jest przesądzony w ciągu kilku godzin, w ogromnych męczarniach. Powiększający się w szybkim tempie żołądek uciska sąsiednie narządy, wskutek czego pojawiają się zaburzenia krążenia i oddychania, spadek ciśnienia krwi, niedokrwienie narządów i arytmia serca, co w rezultacie prowadzi do nieuchronnej śmierci.
Skręt jelit u psa – przyczyny
Przyczyn skrętu żołądka i jelit u psa jest kilka; zazwyczaj występują łącznie. Oto najważniejsze z nich:
- Predyspozycje rasowe. Najbardziej narażone na skręt jelit i żołądka są rasy duże i olbrzymie, o wadze 40 kg i więcej (bernardyn, mastify, dogi, berneńczyk). Ponadto częściej niż inne doświadczają skrętu rasy psów o wąskiej, długiej i głębokiej klatce piersiowej (seter irlandzki, charty)
- Płeć. Skręt jelit i żołądka znacznie częściej występuje u suk niż u psów
- Genetyka. Jeżeli u przodków psa występował skręt, wówczas ryzyko jest znacznie większe
- Wiek. U starszych psów skręt jelit występuje częściej niż u młodych
- Kondycja. Psy niedożywione, u których brakuje warstwy tkanki tłuszczowej otaczającej przewód pokarmowy, są bardziej narażone na wystąpienie skrętu
- Nerwowość, lękliwość. Psy impulsywne, zestresowane, niespokojne na ogół jedzą bardzo łapczywie, połykając duże ilości powietrza, co zwiększa ryzyko skrętu
- Nieprawidłowe żywienie. Chodzi tu zarówno o złą treść pokarmową (kości, odpadki, resztki z ludzkich posiłków, nieświeże jedzenie), jak i sposób karmienia. Psy karmione tylko raz dziennie, otrzymujące dużą porcję na raz, są zagrożone w większym stopniu niż żywione regularnie, małymi porcjami świeżego pokarmu 2 – 3 rasy dziennie – p. ile razy dziennie karmić psa.
Bardzo rzadko zdarza się, że skręt jelit i żołądka pojawia się w rezultacie nieszczęśliwego wypadku, np. potrącenia przez samochód, przewrócenia się, sturlania z wysokości, itp.
Poza wymienionymi przyczynami istotny wpływ na wystąpienie skrętu żołądka i jelit u psa ma wysiłek fizyczny bezpośrednio po jedzeniu lub zbyt szybkie podanie posiłku psu tu po wysiłku. Psy z predyspozycjami do skrętu powinny otrzymywać jedzenie (niezależnie od rodzaju) najwcześniej godzinę po wysiłku, a na minimum dwie godziny przed nim. Dzienną dawkę pokarmu trzeba podzielić na dwie, a nawet trzy porcje, aby zbytnio nie obciążać przewodu pokarmowego (p. ile powinien jeść pies). Z nadmierną łapczywością można sobie poradzić, stosując metody opóźniające pobieranie pokarmu: miskę spowalniającą, zabawki edukacyjne do karmienia (Kong, tunele, kule,itp.).
Skręt jelit u psa – objawy
Istotna jest obserwacja psa po wysiłku i po karmieniu. Nie jest łatwo rozpoznać skręt jelit i żołądka u psa, zwłaszcza jeśli nie ma się doświadczenia. Dlatego ważna jest wiedza teoretyczna, zwłaszcza jeżeli mamy psa rasy szczególnie narażonej na skręt. W przypadku np. ślinotoku i wymiotów po jedzeniu najczęściej zastanawiamy się, dlaczego pies wymiotuje, podejrzewając, że mógł mu zaszkodzić któryś ze składników posiłku. Tymczasem zatrucie pokarmowe u psa nie pojawia się bezpośrednio po jedzeniu, a zazwyczaj po kilku godzinach lub nawet następnego dnia, natomiast wymioty bezpośrednio po posiłku mogą świadczyć o skręcie żołądka i jelit.
Kolejne objawy to niepokój, osłabienie, ślinotok, wreszcie omdlenie. Pies ma silnie powiększone, twarde i bolesne powłoki brzuszne, aczkolwiek skręt może pojawić się również bez powiększenia brzucha. Bolesność występuje zawsze i jest tak silna, że pies nie może się położyć. Dopiero w skrajnej sytuacji położy się na boku.
Innymi objawami są: dyszenie, sapanie, bladość błon śluzowych i języka na skutek niedokrwienia. Pies odmawia jedzenia i picia. Akcja serca jest przyspieszona, tętno słabe, liczba oddechów na minutę coraz większa.
Każdy z powyższych objawów, jeżeli występuje bezpośrednio po jedzeniu lub po wysiłku, jest sygnałem do szybkiego wyjazdu do przychodni weterynaryjnej. Nawet jeżeli lekarz nie stwierdzi skrętu, lepiej w takiej sytuacji dmuchać na zimne.
Skręt jelit u psa – leczenie
Leczenie skrętu jelit i żołądka u psa jest tylko jedno – operacyjne. Co więcej, otwarcie powłok brzusznych powinno nastąpić najpóźniej w ciągu 3-4 godzin od wystąpienia skrętu. Przed zabiegiem operacyjnym lekarz wykonuje zdjęcie rentgenowskie w celu upewnienia się, czy rzeczywiście mamy do czynienia ze skrętem. Jeżeli tak, wykonywana jest operacja ratująca życie wraz z gastropeksją. Przeprowadza się ją w znieczuleniu ogólnym.
Lekarz weterynarii odwraca (odkręca) żołądek i przywraca go do normalnego położenia. Usuwa z niego nadmiar gazu i ewentualnie treści pokarmowej, o ile się tam znajduje. Następnie sprawdza, czy nie doszło do częściowej martwicy lub perforacji ściany żołądka i w razie konieczności wykonuje gastrektomię (usunięcie martwiczych fragmentów). Bada również, czy w żołądku lub jelitach nie znajduje się ciało obce, które mogło być powodem skrętu. Ocenia stan śledziony; jeżeli uległa skręceniu, przywraca ją do normalnego położenia, aczkolwiek zwykle dzieje się to samoistnie przy odkręcaniu żołądka. Jeżeli śledziona uległa martwicy, zostaje usunięta. Następnie chirurg ocenia stan pozostałych narządów jamy brzusznej i jej dużych naczyń krwionośnych, stopnia krwawienia do jamy brzusznej, wreszcie przystępuje do ostatniego etapu – gastropeksji. Polega ona na przyszyciu fragmentu ściany żołądka do ściany jamy brzusznej. Jest to rutynowa czynność przy operacji skrętu jelit i żołądka, wykonywana w celu zabezpieczenia psa przed kolejnym skrętem.
Po zaszyciu powłok brzusznych pies musi pozostać w lecznicy pod stałą opieką przynajmniej przez 72 godziny, które decydują o jego życiu. Im szybciej operacja została wykonana, tym większe szanse na wyzdrowienie. Podawane są dożylnie płyny i odpowiednie leki, w tym osłonowo antybiotyki oraz preparaty przeciwbólowe. W przypadku silnego krwawienia do jamy brzusznej lub konieczności usunięcia śledziony, może być konieczna transfuzja krwi.
Jeżeli miało miejsce usunięcie fragmentu ściany żołądka, karmienie doustne wprowadza się bardzo ostrożnie. Początkowo jedzenie dla psa musi mieć postać płynną i być przygotowywane świeże na każdy posiłek. Najpierw jest to rzadki kleik ryżowy, w dalszych dniach miksuje się go z rozgotowaną marchwią i białym mięsem, np. cielęciną lub kurczakiem. Lekarz weterynarii udzieli szczegółowych wskazówek, co gotować psu do jedzenia i jak często podawać mu posiłki aż do zakończenia rekonwalescencji. Może się zdarzyć, że pies po operacji zacznie źle reagować na jedzenie (karmę), które otrzymywał przed wystąpieniem skrętu. Wówczas potrzebna będzie dieta eliminacyjna u psa i wykluczenie nietolerowanego składnika.
Rokowanie przy skręcie jelit i żołądka u psów jest ostrożne. Jak już wspomniano, zależy ono od czasu reakcji po wystąpieniu objawów, ogólnej kondycji psa i jego wieku. Oprócz tego istotne jest, czy pojawiła się martwica żołądka lub wstrząs – wówczas rokowanie jest niepomyślne, choć oczywiście każdy przypadek jest indywidualny i nie można stosować schematów. Współczynnik przeżycia aktualnie szacowany jest na poziomie 73 – 90 proc., co uważane jest za wysoce zadowalające.
Zostaw komentarz