Zapalenie trzeciej powieki u psa (wiśniowe oko)
Konstrukcja psiego oka jest nieco inna niż ludzkiego. Gałkę oczną człowieka otaczają dwie powieki – górna i dolna. U psa istnieje także powieka trzecia, inaczej zwana migotką. Ma ona za zadanie ochronę rogówki oka, a także rozprowadzanie filmu łzowego, niezbędnego dla utrzymania odpowiedniej wilgotności gałki ocznej. Zdarza się, i to wcale nierzadko, że ulega stanom zapalnym. Przybliżamy je i podpowiadamy, jak leczyć zapalenie trzeciej powieki u psa.
Zapalenie trzeciej powieki u psa – przyczyny
Przyczyny stanów zapalnych trzeciej powieki mogą być bardzo różne, dlatego konieczna jest dokładna diagnostyka. Można je ująć w trzy następujące grupy:
- Zapalenia jako powikłanie – najczęściej są następstwem schorzeń innych narządów, np. zapalenia ucha, przyzębia, skóry, górnych dróg oddechowych. Przy towarzyszących zaburzeniach hormonalnych (np. dysfunkcji tarczycy) stany zapalne mogą przybrać ostrzejszy charakter. W przypadku zapalenia wirusowego najczęstszym „winowajcą” jest nosówka u psa; regularne szczepienia ochronne skutecznie jej zapobiegają.
Przyczyną zapalenia trzeciej powieki może być również zarobaczenie oraz niektóre schorzenia neurologiczne, jak padaczka u psa lub zespół końskiego ogona u psa. Zdarza się, że występuje także po zatruciu pokarmowym, np. po zjedzeniu podczas spaceru rośliny toksycznej dla organizmu.
- Zapalenia na skutek urazów i podrażnień mechanicznych – przede wszystkim podrażnień przez kurz, pyły bądź alergeny, ale także przez brudną wodę lub inne substancje płynne, a nawet zbyt suche powietrze. Na skutek dłuższego oddziaływania czynnika drażniącego na trzeciej powiece zaczynają tworzyć się niewielkie, grudkowate formy, które dodatkowo podrażniają rogówkę. Z upływem czasu grudki powstają także na innych obszarach spojówek. To właśnie jest grudkowe zapalenie trzeciej powieki u psa.
- Zapalenia na tle budowy anatomicznej – mogą to być wrodzone wady, jak entropium (podwinięcie powieki do wewnątrz, w kierunku gałki ocznej), dodatkowy rząd rzęs rosnących w stronę rogówki, szczególnie u ras brachycefalicznych (krótkoczaszkowych). Wady te powodują mechaniczne drażnienie prowadzące do stanu zapalnego. Często występuje u tych ras niedomykalność powiek i związane z tym nadmierne wysychanie rogówki.
Tak zwane wiśniowe oko u psa (ang. cherry eye) występuje najczęściej u młodych psów albo u starszych w rezultacie niewystarczającego nawilżenia oka lub jako objaw zespołu suchego oka. Polega na wypadaniu gruczołu trzeciej powieki tak, że staje się widoczny na zewnątrz. Częściej występuje u ras, które mają budowę oka z widocznym workiem spojówkowym: buldogi, spaniele, dogi niemieckie, nowofundlandy. Pojawia się gwałtownie, często w wyniku stresu lub innego nagłego stanu emocjonalnego.
Ustalenie dokładnej przyczyny zapalenia trzeciej powieki jest niezwykle istotne dla dalszego postępowania. Dlatego przy zaobserwowaniu objawów wskazujących na ten stan należy zwrócić się do lekarza weterynarii.
Zapalenie trzeciej powieki i psa – objawy
Zapalenie trzeciej powieki objawia się w charakterystyczny, łatwy do zauważenia sposób. Właściciel może zaobserwować typowe w tej dolegliwości zachowanie: niepokój psa, pocieranie oka łapą albo tarcie o legowisko czy dywan. Jest to sygnał do obejrzenia oka, którego wygląd jest zmieniony. Spojówka i gałka oczna jest zaczerwieniona, występuje obrzęk i obfite łzawienie (częsty objaw grudkowego zapalenia trzeciej powieki), które u psów białych i jasnych powoduje zacieki pod oczami. Można zauważyć wypływ bakteryjny (ropny), różowe wybroczyny, świadczące o wiśniowym oku (wypadnięciu gruczołu) i białą powłokę na oku. Wszystkie wymienione objawy są sygnałem do wizyty u lekarza weterynarii, który szczegółowo zbada psa, zdiagnozuje podłoże stanu zapalnego i ustali odpowiedni sposób leczenia.
Obserwując psa należy zawsze brać pod uwagę więcej niż jeden objaw, bowiem niektóre z nich występują przy wielu innych schorzeniach. Przykładowo zaniepokojenie może świadczyć o bólu, wywołanym przez skręt żołądka u psa, natomiast tarzanie się i pocieranie głową bez wyraźnej przyczyny może być symptomem padaczki.
Zapalenie trzeciej powieki u psa – leczenie
Leczenie zarówno grudkowego zapalenia trzeciej powieki, jak i trzeciej powieki u psa, zależy od diagnostyki okulistycznej, która umożliwi określenie przyczyny choroby i stanu zwierzęcia. Ważny jest też wywiad, dlatego im więcej informacji właściciel przekaże lekarzowi weterynarii, tym diagnoza dokładniejsza i lepiej dobrana metoda leczenia.
Na ogół stosuje się leczenie farmakologiczne, polegające na wprowadzaniu bezpośrednio do worka spojówkowego leków przeciwzapalnych lub antybiotyków, czyli zakrapianie oczu, ewentualnie dodatkowo smarowanie maścią. Najważniejsza jest regularność podawania przepisanych leków; niekiedy jest to dość długotrwały proces, gdyż dolegliwość ma tendencje do nawracania.
Przy częstych nawrotach albo przy grudkowym zapaleniu trzeciej powieki zalecany jest zabieg operacyjny. Odbywa się on w znieczuleniu ogólnym. Podczas operacji lekarz usuwa grudki, które drażnią strukturę oka. Następnie psu należy podawać krople do oka (antybiotyk, lek przeciwzapalny), a także, o ile zachodzi taka potrzeba, leki doustne.
Operację stosuje się najczęściej u ras brachycefalicznych z uwagi na częste występowanie zapalenia trzeciej powieki (wiśniowego oka), aczkolwiek wykonywana jest także u dogów niemieckich, bloodhoundów, mastifów czy spanieli. Do operacji pies musi być zaszczepiony przeciwko wszystkim chorobom zakaźnym (nosówka, kaszel kennelowy, wścieklizna, parwowiroza u psa) oraz być na czczo (przynajmniej 12 godzin przed zabiegiem nie jeść).
Należy również pamiętać, że niektóre z przyczyn zapalenia trzeciej powieki (ektropium, entropium), powodują dyskwalifikację psa na wystawie i nie otrzymuje on kwalifikacji do hodowli, gdyż wady te są dziedziczne.
Psi wzrok – dlaczego ochrona oka jest tak ważna?
Oczy psa są nie tylko zwierciadłem jego duszy, ale też delikatnym mechanizmem wymagającym troski. Jednym z mniej znanych, ale bardzo istotnych elementów anatomicznych oka jest trzecia powieka – niewielka struktura położona w wewnętrznym kącie oka, która pełni rolę ochronną i pomaga utrzymać właściwe nawilżenie oka. Niestety zdarzają się sytuacje, kiedy dochodzi do problemów takich jak zapalenie trzeciej powieki u psa, wypadnięcie gruczołu trzeciej powieki czy grudkowe zapalenie trzeciej powieki. Jeśli zauważysz coś niepokojącego w oku psa, warto zareagować szybko i udać się do weterynarza.
Trzecia powieka, znana też jako błona migotka, to cienka, ruchoma struktura, która znajduje się między gałką oczną a dolną powieką. Zawiera gruczoł łzowy, odpowiedzialny za produkcję frakcji wodnistej filmu łzowego, która nawilża i chroni powierzchnię oka. W zdrowym oku jest prawie niewidoczna, ale w przypadku problemów może stać się widoczna w wewnętrznym kąciku oka, co często jest pierwszym sygnałem, że coś jest nie tak.
Gdy dochodzi do stanu zapalnego, trzecia powieka może być wyraźnie zaczerwieniona, obrzęknięta, a w kąciku oka pojawia się wypukła błona. Objawy zapalenia trzeciej powieki to m.in.:
- zaczerwienienie spojówek i worka spojówkowego,
- widoczna błona w przyśrodkowym kącie oka,
- ropna wydzielina lub łzawienie,
- pogarszający się komfort i podrażnienie spojówek,
- przymykanie lub mrużenie oka przez psa,
- pogorszenie jego wzroku.
W niektórych przypadkach może dojść do wypadnięcia gruczołu trzeciej powieki, co często określa się potocznie jako „cherry eye” (czyli wiśniowe oko) – charakterystyczne różowawe uwypuklenie przy wewnętrznej stronie oka.
Kto jest najbardziej narażony?
Wypadanie gruczołu trzeciej powieki występuje najczęściej u niektórych ras psów, takich jak buldogi, cavalier king charles spaniele, beagle czy shih tzu. Związane jest to z ich specyficzną anatomią oraz genetycznymi predyspozycjami. Dodatkowo, częściej dotyczy zwierząt w wieku szczenięcym, których układ odpornościowy jeszcze się rozwija.
Leczenie zapalenia trzeciej powieki zależy od przyczyny i stopnia zaawansowania. W niektórych przypadkach wystarczy leczenie farmakologiczne: stosowanie kropli z antybiotykiem, leków przeciwzapalnych czy łagodzących. Kluczowe jest także zapewnienie komfortu – unikanie przeciągów, alergenów, kurzu i mechanicznego drażnienia oka.
Jeśli jednak dochodzi do wypadnięcia gruczołu trzeciej powieki, potrzebna może być interwencja chirurgiczna. Zabieg chirurgiczny wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym i polega na umocowaniu gruczołu w odpowiednim miejscu, aby mógł dalej spełniać swoją funkcję.
Jak zadbać o zdrowie oczu psa?
- Regularnie przeglądaj wewnętrzny kącik oka i okolicę powiek
- Delikatnie przemywaj oczy czystą wodą lub specjalnym płynem
- Obserwuj wszelkie zmiany w zachowaniu psa związane z oczami – mrużenie, drapanie, łzawienie
- Nie zwlekaj z wizytą u lekarza weterynarii, gdy zauważysz charakterystyczne objawy
Okulistyka weterynaryjna rozwija się szybko, dzięki czemu leczenie zapalenia trzeciej powieki czy wypadnięcia gruczołu trzeciej powieki może być szybkie, skuteczne i bezpieczne. Dbając o zdrowie oczu swojego pupila, zapobiegasz poważniejszym komplikacjom i dajesz mu komfort codziennego życia – bez bólu, swędzenia i pogarszającego się widzenia.
Porównanie problemów z trzecią powieką u psa
| Problem | Objawy | Możliwe przyczyny | Metody leczenia |
|---|---|---|---|
| Zapalenie trzeciej powieki | Zaczerwienienie, obrzęk, ropna wydzielina, mrużenie oka | Infekcje, ciała obce, alergie, urazy | Krople z antybiotykiem, leki przeciwzapalne, higiena oka |
| Wypadnięcie gruczołu trzeciej powieki (cherry eye) | Różowa wypukłość w wewnętrznym kąciku oka | Predyspozycje rasowe, młody wiek, osłabienie tkanek | Zabieg chirurgiczny w znieczuleniu ogólnym |
| Grudkowe zapalenie trzeciej powieki | Drobne grudki po wewnętrznej stronie trzeciej powieki | Reakcja immunologiczna, przewlekłe podrażnienie | Leczenie farmakologiczne, czasem interwencja chirurgiczna |
Najczęściej zadawane pytania – Trzecia powieka u psa
Co to jest trzecia powieka u psa?
To cienka błona w wewnętrznym kącie oka psa, która chroni gałkę oczną i pomaga w jej nawilżeniu. Zawiera gruczoł łzowy odpowiedzialny za produkcję filmu łzowego.
Jakie są objawy zapalenia trzeciej powieki?
Typowe objawy to zaczerwienienie spojówek, obrzęk, ropna wydzielina, widoczna błona w kąciku oka oraz mrużenie lub drapanie oka przez psa.
Czym jest wypadnięcie gruczołu trzeciej powieki?
To schorzenie, w którym gruczoł łzowy wysuwa się na powierzchnię oka, tworząc różową, wiśniowatą masę – tzw. cherry eye.
Na czym polega leczenie zapalenia trzeciej powieki?
Leczenie zależy od przyczyny – stosuje się krople przeciwbakteryjne, przeciwzapalne lub chirurgiczne umocowanie gruczołu w przypadku jego wypadnięcia.
Czy grudkowe zapalenie trzeciej powieki jest groźne?
Jest to stan zapalny o tle immunologicznym, który powoduje pojawienie się grudek. Wymaga leczenia farmakologicznego i kontroli weterynaryjnej.
Czy każda trzecia powieka wymaga leczenia chirurgicznego?
Nie. Wiele przypadków można wyleczyć farmakologicznie. Interwencja chirurgiczna jest konieczna głównie przy wypadaniu gruczołu trzeciej powieki.
Zostaw komentarz